-
1 мæ зæрдæ дзы фæтахт
надоел мне, надоело это мне -
2 зæрдæ
1) анат. сердцезæрдæйы цавд – сердцебиение, пульсация сердца
рынчын зæрдæ – больное сердце
аразгæ зæрдæ – искусственное сердце
æнæниз зæрдæ – здоровое сердце
2) сердце, душадæ зæрдæ дæм куыд дзуры – как тебе кажется, как тебе сердце велит (повелевает, подсказывает)
мæ зæрдæ йæм æхсайы – я боюсь (беспокоюсь) за него (за нее)
цы дæ зæрдæ зæгъы? – что ты хочешь, чего тебе надо?
мæ зæрдæ мын йæхимæ ласы – манит меня к себе
Цомахъ хорз зыдта хæххон адæмы цард, сæ зæрдæ, сæ бæллицтæ. – Цомак хорошо знал жизнь горцев, их душу, их мечты. (Джыккайты Ш., «Ирон литературæйы истори. 1917–1956»)
идиом. зæрдæйы дзæбæхæн -
3 зӕрдӕ
გული◊ зӕрдӕмӕ исӕг შთაბეჭდილებიანი, გულთან მიმტანი (რაიმე ამბისა); გულშემატკივარი, თანამგრძნობი, გულმტკივნეული◊ зӕрдӕйы уидаг მოფერება ძვირფასი, საყვარელი; გულის ფესვი◊ зӕрдӕ ӕвӕрын დაიმედება, იმედის მიცემა, გულის გაკეთება◊ зӕрдӕ ӕхсайын მოუსვენრობა, შფოთვა, გულის წუხილი◊ зӕрдӕ бавӕрын (сӕвӕрын) დაპირება, შეპირება, გამხნევება, იმედის მიცემა, გაგულოვნება, გაბედვინება◊ зӕрдӕ бахъазын მოწონება◊ зӕрдӕ дарын ა) იმედოვნება, გაანგარიშება; ბ) იმედის მიცემა◊ зӕрдӕ ӕлхӕнын გულისმოგება, ლაქუცი, მლიქვნელობა◊ зӕрдӕ райын ა) გახარება; ბ) კეთილმიდრეკილება, სიმპათიის გრძნობა◊ зӕрдӕ фехсайын დაეჭვება, შეყოყმანება◊ зӕрдӕ хӕссын გულისრევაмӕ зӕрдӕ хӕццӕ кӕны, мӕ зӕрдӕ хӕссы გული მერევა◊ зӕрдӕмӕхӕссын გულთან ახლოს მიტანა◊ зӕрдӕмӕ цӕуын მოწონება◊ зӕрдӕтӕ ӕвӕрын, зӕрдӕ фидар кӕнын დაიმედება; გამხნევება; გულის გამაგრება◊ зӕрдыл дарын ხსოვნა◊ зӕрдыл ӕфтауын (ӕфтын), зӕрдыл лӕууын кӕнын გახსენება◊ зӕрдӕ фӕсайын იმედების გაცრუება◊ мӕ зӕрдӕйӕ ჩემი აზრითцы дӕ зӕрды ис? გადატ. გულში რა გიდევს? რა გინდა, რას აპირებ?◊ мӕ зӕрдӕ йӕ нӕ исы არ მომწონს (გული არ იღებს, არ იკარებს)◊ мӕ зӕрдӕ дзы фӕцъӕх თავი მომაბეზრა◊ йӕ зӕрдӕ мыл фӕхудт ჩემზე ნაწყენი დარჩა◊ зӕрдӕйы тӕгтӕ გულის ძარღვები◊ зӕрдӕ бахъарм уын გულის წასვლა◊ зӕрдӕ бауазал уын ცუდად გახდომა◊ зӕрд ӕ бамӕгуыр уын გულისგატეხის, მოწყენილობის, სევდის გრძნობა◊ дӕ зӕрдӕ дӕм куыд дзуры გული რას გეუბნება (რას გკარნახობს)◊ мӕ зӕрдӕ йӕм ӕхсайы გული მიწუხს; მის გამო ვშიშობ; მის გამო ვწუხვარзӕрдӕйы цавд გულისცემა, გულის ფრიალი, გულის ფანცქალიзӕрдӕйы ахаст, зӕрд ӕйы уаг გუნება, სულიერი განწყობილება◊ мӕ зӕрдӕ – дзы фӕтахт თავი მომაბეზრა, მომწყინდა, მომბეზრდა
См. также в других словарях:
ДОФФА — тж. ДОФА Кæсæгтæ, кæфтæ æмæ цæугæдæтты иннæ цæрæгойты бардуаг. «Кæсæгтæ, уырд – уыдоны бардуаг у Доффа, – дзырдта иу Куырттаты Хидыхъусы цæрæг Цæгæраты Созырыхъо. – Кæсаг ахсынмæ исчи куы фæцæуы, уæд ын йæ мад йемæ хæссынæн æртæ чъирийы скæны æмæ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
